Przepis art. 405 kodeksu cywilnego stanowi, że ktoś, kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości. Wydawało by się dość oczywiste brzmienie przytoczonej normy prawnej nastręcza jednak szeregu problemów. Z tego krótkiego artykułu możemy wyciągnąć aż cztery przesłanki, które są niezbędne do dochodzenia roszczeń od bezpodstawnie wzbogaconego. Pierwsze, co się nasuwa, to konieczność udowodnienia, że ta konkretna osoba została wzbogacona. Musimy ustalić czy na pewno to ona uzyskała korzyść majątkową i w jaki sposób to nastąpiło. Kwestia druga, to wykazanie, że to wzbogacenie było bezpodstawne. Jeżeli bowiem osoba, która uzyskała korzyść miała do niej jakieś prawo, nie możemy skorzystać z ochrony przepisu 405 k.c. Po trzecie konieczne będzie wykazanie, że zostaliśmy w jakiś sposób zubożeni. Warto jednak zaznaczyć, że zubożenie to nie tylko utrata pieniędzy, ale np. wykonanie jakiejś usługi. Na końcu, jako czwartą przesłankę należy wykazać związek pomiędzy wzbogaceniem nieuprawnionego, a zubożeniem, o którym mowa w zdaniu poprzednim. Tak przygotowani jesteśmy w stanie zwrócić się do osoby, która została bezpodstawnie wzbogacona i skutecznie domagać się od niej zwrotu korzyści.

Bezpodstawnie wzbogacony nie pozostaje bez żadnych praw. Kodeks cywilny zaopatrzył go w możliwości obrony. Obowiązek wydania korzyści lub zwrotu jej wartości wygasa bowiem, jeżeli ten, kto korzyść uzyskał, zużył ją lub utracił w taki sposób, że nie jest już wzbogacony, chyba że wyzbywając się korzyści lub zużywając ją powinien był liczyć się z obowiązkiem zwrotu.

Adam Walas

Specjalizuje się w prawie budowlanym, umowach deweloperskich oraz w obsłudze prawnej stowarzyszeń i fundacji. Prowadzi działalności na rzecz organizacji pozarządowych.

biuro@walas-legal.pl, www.walas-legal.pl

tel. 504 205 290