Taką samą moc jak postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku ma zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia, sporządzony przez notariusza.  

W treści postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku sąd wskazuje m.in. spadkobierców, czyli kto spadek dostał, na jakiej podstawie został nabyty spadek- testamentu, czy ustawy, a także jaka część spadku przysługuje poszczególnym spadkobiercom (np. po 1/3 części). Co istotne, ułamek wskazany przez sąd określa część jaką odziedziczył konkretny spadkobierca w całym majątku spadkowym, a nie w konkretnych przedmiotach. Mając zatem samo postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku, spadkobierca nie może bez zgody pozostałych spadkobierców przykładowo wypłacić sobie z banku część gotówki wchodzącej w skład spadku, która odpowiada jego udziałowi. Do czasu dokonania działu spadku majątek spadkowy stanowi jedną całość. Żeby zadecydować, które z przedmiotów należących do spadku, tj. mieszkanie, samochód i pieniądze na lokacie, staną się własnością konkretnego spadkodawcy należy przeprowadzić tzw. dział spadku. Dopiero po dokonaniu działu spadku określone przedmioty stają się wyłączną własnością poszczególnych spadkobierców.

Podział majątku spadowego może zostać przeprowadzony przed sądem, notariuszem lub w niektórych przypadkach nawet poprzez zawarcie zwykłej umowy pomiędzy spadkobiercami.

Dział spadku, a więc podział majątku spadkowego może polegać na przyznaniu na własność jednego lub kilku spadkobierców konkretnych składników tego majątku, np. mieszkania. Jeśli wartość przedmiotów lub praw przydzielonych konkretnemu spadkobiercy nie odpowiada udziałowi jaki przysługuje mu w spadku, powinien on otrzymać dopłaty pieniężne od tych spadkobierców, którzy otrzymali przedmioty lub prawa ze spadku przekraczające wartość ich udziałów. Dopłaty powinny wyrównać wartość praw i przedmiotów przydzielonych konkretnym spadkobiercom. Przykładowo, jeżeli jest dwóch spadkobierców, z których jeden dostał mieszkanie o wartości 170 tysięcy a drugi samochód o wartości 30 tysięcy, to spadkobiercy który otrzymał samochód należy się dopłata od tego spadkobiercy, który otrzymał mieszkanie.

Jeśli dział spadku prowadzony jest w postępowaniu sądowym, sąd ustali wartość tych dopłat, terminy ich płatności oraz wartość ewentualnych odsetek. Dopłaty mogą być bowiem tak znaczne, że jednorazowe ich uiszczenie może być zbyt dużym obciążeniem dla zobowiązanego spadkobiercy. W takim wypadku Sąd może odroczyć obowiązek uiszczenia dopłat lub podzielić je na raty.

Podział majątku spadkowego może zostać dokonany również w ten sposób, że cały majątek spadkowy przypadnie jednemu lub kilku spadkobiercom, zaś pozostali otrzymają jedynie odpowiednie spłaty pieniężne. Tak często dzieje się przy dziedziczeniu gospodarstw rolnych, które w całości przypada jednemu spadkobiercy, a ten spłaca pozostałych. 

Podsumowując, żeby sprawy spadkowe doprowadzić do końca, trzeba w pierwszej kolejności ustalić kto jest spadkobiercą, i w tym celu należy przeprowadzić postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku lub uzyskać akt poświadczenia dziedziczenia u notariusza. Później należy dokonać działu spadku, który polega na faktycznym podziale spadku, tj. dokładnym ustaleniu który składnik spadku komu przysługuje. 

Joanna Chrostowska, radca prawny

Kancelaria Radcy Prawnego

Skierniewice, ul. Jagiellońska 29 lok. 410

kancelaria.chrostowska@gmail.com, joanna.chrostowska.oirpwarszawa.pl 

tel. 573 180 209