Od lat mieszkańcy Skierniewic zachęcają lokalnych samorządowców, by wątpliwej jakości estetycznej trawniki zamienić na łąki miododajne. W okresie suszy rośliny zatrzymują wodę, zawsze przyciągają wzrok swoim urokiem. Próby stworzenia przydrożnych ogrodów podjęła spółka komunalna, by w minionym sezonie wytłumaczyć niepowodzenie projektu – nie dysponowaliśmy dobrej jakości materiałem siewnym.  Dlaczego do dziś miasto nie podjęło współpracy z instytucją, która dała Skierniewicom walor Stolicy Nauk Ogrodniczych?

W poniedziałek, 31 stycznia w sąsiednim Nieborowie prof. Dorota Konopacka, dyrektor Instytutu Ogrodnictwa w Skierniewicach – Państwowego Instytutu Badawczego podpisała porozumienie, którego autorem jest samorząd województwa łódzkiego, a stroną, obok IO-PIB, Muzeum Narodowe w Warszawie. W ramach zaplanowanych działań przewidziano realizację dwóch projektów: „Łąki zdrowia” oraz „Zielona Architektura”. Oba organizowane są pod hasłem „Kulturalnie Naturalnie”.

Powierzchnia upraw ziół i przypraw w Polsce jest niewielka. To zaledwie 0,18 proc. ogólnej powierzchni zasiewów. W województwie łódzkim udział ziół i przypraw w ogólnej strukturze zasiewów wynosi 3 proc.

Profesor Dorota Konopacka przyznaje, że stworzenie łąk zdrowia to projekt ambitny, który wykorzystuje współczesne trendy: – Chcemy ten ogród zaprojektować  w ten sposób, aby goście odwiedzający Nieborów mogli, zarówno  cieszyć się obecnością roślin, jak i doświadczać kolorów, barw, aromatów, wszystkiego tego, co łączy się współcześnie w kierunku – hortioterapii.  Mówimy o wpływaniu na zdrowie człowieka, ale nie ingerując w nie, a jedynie kształtując otoczenie, w którym będzie przebywał. To, co ważne  – wszystkie te  uprawy, które znajdą się w Nieborowie, będą uprawiane w systemie ekologicznym – podkreśla profesor Konopacka. – Mam nadzieję, że rośliny, które tu powstaną będą najwyższej jakości – dodała.

Warto w tym miejscu wyjaśnić czym jest wspomniana hortiterapia. To stosunkowo nowa dziedzina medycyny niekonwencjonalnej, coraz częściej polecana jako uzupełnienie innych form leczenia różnego typu schorzeń i zaburzeń. Nazywana jest także hortikuloterapią, ogrodoterapia, czy bardziej swojsko – ogrodolecznictwem.

– Wspólnie z województwem łódzkim przygotowaliśmy projekt, który nazwaliśmy roboczo projektem edukacyjno-sensoroczno-demonstracyjnym, a wszystko  z poszanowaniem zasad ekologii, a więc w zgodzie z trendami, które pozwolą nam jako społeczeństwo cieszyć się życiem, zdrowiem, a to wszystko w pięknym otoczeniu zespołu pałacowo parkowego w Nieborowie – podkreśla prof. Konopacka.

Projekt jest niezwykle ambitny, złożony. IO-PIB w Skierniewicach  udostępni  wszystkich specjalistów, którzy w jakikolwiek sposób będą mogli  się przyczynić  do tego, by ogrody zdrowia powstały a w miesiącach letnich rośliny będą mogły być przygotowane do aromatycznych  herbatek służących zdrowiu.

Warto podkreślić, że muzeum w Nieborowie i Arkadii stara się uzyskać certyfikat gospodarstwa ekologicznego. Obszar, jakim dysponuje to ok. 44 hektarów. Od wielu lat na terenach zielonych wokół pałacu nie stosuje się środków chemicznych. W Arkadii zatrudnieni zostali ekologiczni ogrodnicy – owce wrzosówki, które strzygą trawniki, raciczkami dbają o kondycję zielonego dywanu.

– Nieborów historycznie był wielkim folwarkiem, który obejmował kilka wsi, po reformie rolnej w 1935 r. został tylko pałac z najbliższym otoczeniem. Projekt, który będziemy realizować z urzędem marszałkowskim i Instytutem Ogrodnictwa-PIB w Skierniewicach  jest nawiązanie do dawnych upraw, które tu miały miejsce – podkreśla kurator muzeum w Nieborowie i Arkadii Monika Antczak.

4 hektary, które obsieją i o które zadbają naukowcy ze Skierniewic to przestrzeń pól uprawnych, które zachowały się na terenie muzeum, przy oranżerii.

Nieborów już teraz otoczony jest rozległymi ogrodami, a będzie ich jeszcze więcej. Województwo Łódzkie rozpoczyna właśnie nowatorski projekt łączący kulturę z naturą i nawiązuje współpracę z Muzeum Narodowym w Warszawie.

W Nieborowie planowane jest zasadzenie na przykład pospolitego chabra bławatka, niegdyś uznanego za chwast, teraz traktowanego jako roślinę o właściwościach przeciwzapalnych. Ziół i roślin, w których kryją się moce lecznicze będzie wiele, np. ogórecznik, nagietek lekarski, koniczyna biała, rumianek, facelia czy szałwia. Nieborów stanie się apteką Pana Boga blisko nas – zapowiadają muzealnicy. Wspomniana facelia to jedna z roślin miododajnych. Miód faceliowy uważany jest za miód królewski, jedne z najbardziej cenionych miodów w Polsce o właściwościach leczniczych.

Ważnym projektem jest też „Zielona architektura”. Województwo Łódzkie chce w niego zaangażować ogrodników. Przeprowadzony zostanie konkurs na projekt ogrodu w wydzielonej części zespołu parkowo – pałacowego w Nieborowie. Partery kwiatowe, trawniki dywanowe, labirynty bukszpanowe, boskiety i gabinety roślinne oraz oryginalne pomysły, tego wszystkiego będziemy szukać w pracach konkursowych. Celem konkursu jest uwydatnienie zabytkowych i historycznych walorów tego miejsca. 10 pokazowych ogrodów będzie można zwiedzać do jesieni.

Zespół pałacowo-ogrodowy wraz z ogrodem sentymentalnym w pobliskiej Arkadii to unikatowe zabytki, które są częścią placówki podlegającej pod Muzeum Narodowe w Warszawie. Jako pierwsze w naszym województwie otrzymały specjalny certyfikat „Województwo Łódzkie Ogrodem Polski” dla najpiękniejszych zielonych miejsc; dla obszarów, które mają szczególne walory przyrodnicze.

Łukasz Gaweł, dyrektor Muzeum Narodowego w Warszawie: – Nieborów to jeden z pięciu pomników historii w województwie łódzkim. To jest też wyjątkowe miejsce z perspektywy muzeum narodowego w Warszawie – to jest obiekt zawieszony między Łodzią a Warszawą, który ma nieprawdopodobną ofertę kulturalną, a przez to również wyniki frekwencyjne. Dość  powiedzieć, że wystawa, którą otwarliśmy w minionym roku poświęcona domowi Radziwiłłów, w ciągu kilku miesięcy  miała frekwencję nie gorszą niż dobre wystawy w gmachu głównym w muzeum narodowym w Warszawie. Wicepremier i minister kultury ukochał to miejsce w sposób szczególny. – Bardzo często rozmawiamy na temat Nieborowa i Arkadii. Bo przecież musimy myśleć o całkowitym remoncie pałacu, ale nakładów wymaga całość. To jest naprawdę niezwykłe miejsce, ale my jako gospodarze wiemy, jak duży wysiłek przed nami, by utrzymać status tego obiektu.

– Chcemy promować i upowszechniać dziedzictwo kulturowe Nieborowa, zwrócić uwagę na walory zabytkowe i przyrodnicze tego miejsca – mówił Grzegorz Schreiber, marszałek województwa łódzkiego. – Nieborów to wyjątkowe miejsce i niezwykłe bogactwo. Chcemy, by odwiedzało go jak najwięcej turystów.

Finał projektu będzie można podziwiać na Festiwalu Ogrodniczym, który odbędzie się 24 czerwca w Nieborowie.