Warunki uzyskania renty wdowiej

1. Wnioskodawca musi mieć prawo do dwóch świadczeń – renty rodzinnej po zmarłym małżonku oraz własnej emerytury lub renty.
2. Musi osiągnąć wiek emerytalny, tj. 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.
3. W chwili śmierci małżonka musiała istnieć wspólność majątkowa, a więc małżonkowie musieli wspólnie prowadzić gospodarstwo domowe.
4. Wdowa musi mieć ukończone 55 lat, a wdowiec 60 lat w chwili śmierci współmałżonka.
5. Osoba składająca wniosek nie może pozostawać w nowym związku małżeńskim.

Co ważne, osoby, które nie spełniają warunku dotyczącego wieku, nie będą mogły ubiegać się o rentę wdowią. Należy również pamiętać, że prawo do renty wdowiej można nabyć nie wcześniej niż na 5 lat przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego.

Kobieta, która pobiera rentę rodzinną po zmarłym mężu, ale nie ma jeszcze przyznanej emerytury, może złożyć wniosek o rentę wdowią, dołączając jednocześnie wniosek o emeryturę. W takim przypadku ZUS wstrzyma się z decyzją dotyczącą renty wdowiej do momentu rozstrzygnięcia wniosku emerytalnego. Ważne jest, aby poprawnie wypełnić wniosek i zaznaczyć, że wnioskodawca ubiega się także o emeryturę.

1 lipca ZUS uruchomił pierwsze wypłaty renty wdowiej na łączną kwotę 316,8 mln zł. Na tę sumę składają się: kwota świadczeń wypłacanych w 100 proc. – ok. 286,5 mln zł oraz kwota świadczeń wypłacanych w 15 proc. – ok. 30,2 mln zł.

– Kolejne wypłaty będziemy realizować zarówno w terminach płatności dotychczas wypłacanych świadczeń, jak i w inne dni lipca. Od sierpnia świadczenia w zbiegu będą wypłacane łącznie w terminach płatności – 1., 6., 10., 15., 20., 25. dnia miesiąca – wylicza Monika Kiełczyńska, rzeczniczka łódzkiego oddziału ZUS.

W 60 proc. przypadków zbieg świadczeń ma konstrukcję: 100 proc. renty rodzinnej + 15 proc. własnego świadczenia.

Jeśli wniosek o rentę wdowią wpłynie do ZUS do 31 lipca 2025 r. i zostanie rozpatrzony pozytywnie, świadczenia będą wypłacane także za lipiec. Natomiast wniosek złożony w kolejnych miesiącach i rozpatrzony pozytywnie spowoduje uruchomienie wypłaty od miesiąca, w którym trafił do ZUS.

Równolegle do wypłat świadczeń przetwarzane są także decyzje odmowne, których łączna liczba wynosi obecnie 8,6 tys. Świadczenie nie zostanie przyznane, jeżeli wdowa lub wdowiec nie spełnią choćby jednego z warunków lub jeżeli wysokość przynajmniej jednego z ustalonych świadczeń będzie równa kwocie limitu, tj. trzykrotności najniższej emerytury, lub ją przekroczy. Ograniczenie wysokości sumy świadczeń do trzykrotności najniższej emerytury zastosowano – w przypadku pierwszych wypłaconych świadczeń w zbiegu – w 4 proc. przypadków.

Najczęstsze przyczyny decyzji odmownych:

• zbyt wysoka kwota świadczenia aktualnie wypłacanego (powyżej trzykrotności najniższej emerytury),
• nabycie prawa do renty rodzinnej po zmarłym małżonku wcześniej niż 5 lat przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego,
• brak prawa do własnego świadczenia,
• brak prawa do renty rodzinnej,
• zawarcie nowego związku małżeńskiego,
• niepozostawanie we wspólności majątkowej do dnia śmierci małżonka,
• nieosiągnięcie powszechnego wieku emerytalnego.

Jak złożyć wniosek o rentę wdowią?

Wnioski o rentę wdowią można składać w każdej placówce emerytalno-rentowej ZUS, wysłać pocztą lub przekazać przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. ZUS przygotował również pomocne narzędzia, takie jak specjalna ankieta, która pomoże sprawdzić, czy osoba ubiegająca się o świadczenie spełnia wszystkie warunki. Ponadto dostępny jest kalkulator renty wdowiej, który pozwala obliczyć, która konfiguracja świadczeń będzie najkorzystniejsza dla wnioskodawcy.

Wnioski o rentę wdowią można złożyć elektronicznie

Wniosek można złożyć za pośrednictwem portalu PUE/eZUS, w tradycyjnej formie papierowej w dowolnej placówce ZUS albo przesłać pocztą.

Zanim klient złoży wniosek o rentę wdowią, powinien sprawdzić, czy ma prawo do dwóch świadczeń: własnego (np. emerytury lub renty) oraz renty rodzinnej po zmarłym współmałżonku. Jeżeli ma prawo tylko do jednego świadczenia, najpierw powinien złożyć wniosek o drugie świadczenie: swoją emeryturę lub rentę albo rentę rodzinną po współmałżonku. Renta wdowia jest połączeniem dwóch świadczeń. Wnioskodawca sam wybiera wariant wypłaty (we wniosku): 100 proc. renty rodzinnej i 15 proc. własnego świadczenia albo 100 proc. własnego świadczenia i 15 proc. renty rodzinnej.

Wniosek o rentę wdowią można złożyć również wtedy, gdy prawo do drugiego świadczenia jest w trakcie ustalania. Chodzi na przykład o sytuację, gdy zainteresowana osoba pobiera własną emeryturę i ma złożony wniosek do ZUS o rentę rodzinną po zmarłym współmałżonku.

– Jeśli wnioskodawca ma wątpliwości, czy spełnia wszystkie warunki niezbędne do otrzymania renty wdowiej, może skorzystać ze specjalnej ankiety dostępnej na stronie internetowej ZUS. Po jej wypełnieniu można też skorzystać z kalkulatora do obliczenia szacunkowej wysokości renty wdowiej – wyjaśnia Monika Kiełczyńska, rzeczniczka prasowa ZUS województwa łódzkiego.

Jeśli dana osoba zdecyduje się złożyć wniosek o rentę wdowią elektronicznie, a nie ma jeszcze konta na portalu PUE/eZUS, pracownik pomoże jej takie konto założyć. Wystarczy skontaktować się z ZUS – nie trzeba tego robić osobiście. Można skorzystać np. z e-wizyty lub zadzwonić na infolinię: 22 560 16 00.